Heerlen wil mijnsteenberg van Sibelco overnemen
(uit Dagblad De Limburger, d..d. 15-02-2024, Benti Banach)
Heerlen wil de mijnsteenberg van de Oranje Nassau IV overnemen van Sibelco. De twee partijen moeten het eerst eens worden over de beschermde status van de berg. Daarna volgen gesprekken over de voorwaarden en verkoopprijs.
Sibelco wil graag van de berg af omdat het zilverzandbedrijf er niets mee kan. Want afgraving van de berg om extra zilverzand te winnen, is niet meer aan de orde. „In 2032 is de grove klaar en gaat alles over naar Natuurmonumenten. Dan hebben we alleen nog de berg, maar daar hebben we niets aan”, aldus een woordvoerder van het bedrijf. Het afstoten van de mijnsteenberg is voor Sibelco onderdeel van de afwerking en overdracht van het gebied.
Mijngeschiedenis
Heerlen heeft de mijnsteenberg in 2020 aangewezen als gemeentelijk landschapsmonument. De door mensen gemaakte afvalberg van mijnsteen is een van de weinige overblijfselen van de regionale mijngeschiedenis. Sibelco heeft tegen die beslissing beroep ingesteld, wat heeft geleid tot een rechtszaak.
De aankoop kwam woensdag ter sprake bij de bestuursrechter in Roermond tijdens een rechtszaak over de beschermde status. Het bedrijf vindt dat Heerlen een onredelijk groot oppervlak heeft aangewezen als beschermd gebied. Dat behelst niet alleen de berg, maar ook een strook eromheen.
Contour
Bovendien ziet Sibelco het als een belemmering dat in die strook enkele oude mijngebouwen liggen. Het bedrijf is niet tegen de monumentale status van de berg, maar wil dat het beschermde gebied zich beperkt tot een strakke contour direct rond de heuvel. Anders zou er een opslagplek of aanrijroute op een gemeentelijk monument kunnen komen te liggen.
De rechter constateerde al snel dat Heerlen en Sibelco de afgelopen jaren voortdurend in overleg zijn gebleven. Zelfs onlangs is er nog gesproken over de berg. Was de zitting dan nog wel nodig?, wilde de rechter weten. „We hebben getwijfeld”, zegt Sibelco, „maar zo gauw het op zitting komt, komt er actie van de gemeente. Er lopen al gesprekken sinds het besluit van oktober 2020, maar er is nog geen overeenstemming. Er zijn al drie jaar voorbij, en we hebben eindelijk behoefte aan duidelijkheid.”
Voet van de berg
Volgens de ambtenaren op zitting komt die duidelijkheid er uiterlijk medio april in de vorm van een aanvullend besluit door het college. „We hebben een overeenkomst opgesteld die tegemoetkomt aan wat Sibelco wil. Daarin is ook de contour van het beschermde gebied aangepast, die volgt nu de voet van de berg. Ook zijn de oude gebouwen erbuiten gelaten en is opgenomen welke gebouwen wel en niet worden beschermd.”
Wethouder Casper Gelderblom stelt dat Heerlen het eerst met Sibelco eens moet worden over de contouren. Daarna komt de overdracht van de berg ter sprake. „Over de aankoop kunnen we het pas hebben als het eerste rond is. Dat zal snel gaan, verwacht ik. De crux voor mij is dat Heerlenaren natuur en recreatie in het gebied willen. Duidelijkheid over de berg hoort daarbij.”
„Het is het meest zichtbare overblijfsel van het mijnverleden in Heerlen”, zei wethouder Jordy Clemens in 2020, toen de gemeente de berg als gemeentelijk monument aanwees. „Daarbij is de berg in één klap ook veruit het grootste monument dat we in Heerlen hebben.”