Aalapot Health Post

De ‘health post’ of huisartsenkliniek van dr. Jagat Nepali in Alapot (80 km ten noordoosten van Kathmandu) is een overheidskliniek met een verzorgingsgebied van ±7500 inwoners. De kliniek levert basale eerstelijnszorg en tandheelkundige zorg gratis.
De bevolking in/rondom Alapot is over het algemeen zeer arm en kan de kosten van bezoek aan private klinieken in Kathmandu (basistarief +- 1000 NPR) zelden betalen, en zijn daarom aangewezen op de gratis zorg van de overheid.
Naast Jagat biedt de kliniek op dit moment werk gelegenheid aan zes anderen: twee skilled birth attendants (één vroedvrouw, één verpleegkundige), een algemeen verpleegkundige, een gebouwbeheerder en twee vrouwen ondersteunend personeel (patiëntregistratie, medicatieuitgifte). Alle personeel heeft een contract voor bepaalde tijd (meestal 6 of 12 maanden) met zicht op verlenging.

Geleverde zorg
De werkwijze van dr Jagat volgt de lijnen van de Westerse geneeskunde; er is terughoudendheid met het voorschrijven van antibiotica, en er wordt gedegen anamnese/LO verricht.
De ziektebeelden die in de kliniek gezien worden zijn divers en hebben veel gemeen met de patiëntenpopulatie van een Nederlandse huisarts. Infecties van luchtwegen en huid komen frequent voor, maar ook zogeheten ‘non-communicable diseases’ zoals hypertensie, diabetes, COPD, en hartfalen. De gevolgen van veranderende leefstijl zijn hier ook zichtbaar: alcoholisme neemt toe, roken heeft zijn impact en een andere voeding (met meer zout en vet) leidt tot een toename in NCD. Bloeddrukdalers (antihypertensiva) en vitamine-B-complex (ter preventie van Korsakov), die in Nederland standaardbeleid zijn, zijn hier simpelweg niet voorhanden. De Nepalese voorziet de kliniek van 35 ‘essentiële’ medicijnen (zie bijlage 1), die geleverd worden aan elke overheidskliniek, ongeacht verzorgingsgebied. Daarnaast wordt voorzien in vaccinaties.
Hiernaast biedt dr Jagat voorlichting over anticonceptie (aan 30-40 patiënten per maand), standaardvaccinaties (elke donderdag) en screening van voeding & ondervoeding bij kinderen <5 jaar.

Preventie
De kliniek speelt een grote, en sterke rol in diverse preventieve programma’s. Het meeste hiervan gebeurt door Community Health Workers, 18 vrouwen in totaal in Aalapot. Deze vrouwen zorgen voor de gezondheidseducatie van de lokale bevolking, op vrijwillige basis. Om dit te kunnen doen worden ze twee keer per jaar, twee dagen per keer geschoold door Jagat en personeel op diverse preventiethema’s, te weten
• Omgangsvormen, en hoe gemeenschap voor elkaar hoort te zorgen
• family planning (inclusief anticonceptie)
• zwangerschap (inclusief vitamines en welke controles wanneer)
• goede voeding en preventie van chronische ziektes
• diverse veelvoorkomende en overdraagbare ziektes zoals hepatitis (geelzucht), SOA’s, hiv/aids, filariasis, rabiës, tekenencefalitis
De community health workers doen dit aan de hand van klapboek dat wordt uitgegeven door de centrale overheid, waar in het Nepalees (en voor analfabeten in plaatjes) deze thema’s worden uitgelegd. Elke community health worker heeft een ‘moedergroep’ van ± 50 vrouwen (moeders uit de gemeenschap) die eens in de zoveel tijd bijeenkomen en dan dit soort zaken bespreken. Daarnaast delen ze anticonceptie uit (alleen herhaalconsulten, eerste consult is bij arts) en vitamines tijdens de zwangerschap (ijzer, vitamine A, foliumzuur)
Het werk van de community health workers wordt geregistreerd en eens per maand aan de kliniek gerapporteerd. Als compensatie voor de geïnvesteerde uren krijgen de community health workers NPR 7500 per jaar + NPR 400 voor elke gevolgde trainingsdag.

Nieuw pand & mogelijkheden voor de toekomst
In oktober 2017 is de kliniek verhuist naar een pand, waar uitbreiding van de kliniek mogelijk wordt. Er zijn drie speerpunten waarop de kliniek wil uitbreiden, om voor de inwoners van Aalapot toegankelijke basiszorg te kunnen bieden. Dit zijn:
• Moeder-kindcentrum
• Tandartskliniek
• 24-uurs spoedeisende hup

Bijdrage HCH
In 2017 heeft HCH de kliniek in Aalapot ondersteund door:
• Financiële bijdragen om de realisatie van het nieuwe pand mogelijk te maken
• Aanleveren van basale medische instrumenten zoals thermometers, bloeddrukmeter en glucosemeter
• Opstart en ontwikkeling van een digitale leeromgeving met toegang tot belangrijke WHO-data en richtlijnen, via Google Classroom
• Concretiseren van directe en prangende behoeften van de kliniek
• Opstarten van samenwerkingen om zowel financieel als kennisinhoudelijk de kliniek te kunnen ondersteunen in 2018 en verder

Tekst en foto’s: Rick van Uum (projectleider en vrijwilligerscoordinator)

Er hebben de afgelopen jaren verschillende vrijwilligers met medische achtergrond aan het project meegeholpen. Het is mogelijk om als stagiaire of vrijwilliger in de kliniek te overnachten in een speciaal gastenverblijf.

Hieronder een hele reeks foto’s en video’s van de nieuwe en de oude kliniek en de omgeving van Aalapot.